Kendini Sabote Etme Davranışına Ne Sebep Olur?

Bireyler, bilinçli ya da bilinçsiz olarak kendilerini sabote edecek eylemlerde bulunabilirler. Sebepler çocukluk sorunlarından önceki ilişki etkilerine kadar uzanır. Bu tür yıkıcı davranışların diğer nedenleri, düşük özgüven ve baş etme sorunlarından, bilişsel uyumsuzluk sorunlarına kadar çeşitlilik gösterir.

Kendini sabote etme, çoğu zaman insanların stresli durumlarla ve geçmiş travmalarla başa çıkmak için kullandıkları bir başa çıkma mekanizması olarak hizmet eder.

Kendi kendini sabote eden insanlar yaptıklarının farkında olabilir. Örneğin, aşırı kilolu ve diyet yapan biri, bir karton dondurmayı yiyerek bilinçli olarak çabalarını sabote edebilir.  Veya bilinçsizce hareket edebilirler. Bir kişi bir işin son tarihini kaçırır. Görünüşte geç kalmış gibi görünürler. Ama gerçek şu ki başarısızlıktan korktukları için bunu yaparlar. Son teslim tarihini kaçırarak kendi kendini sabote eder, böylece şirkette yükselme hedefini sekteye uğratırlar. Görünürde mantıksız gibi görünen bu davranışlar bireyin hayatının her noktasında gözükür ve bu davranışlarla yüzleştirildiğinde çoğu zaman neden böyle davrandığına anlam veremez.

Kendini Sabote Eden Davranış Örnekleri

Erteleme

Kendi kendini sabote eden insanlar sıklıkla ertelerler. Erteleme , başkalarına asla hazır olmadığınızı göstermenin ve iyi bir sonucu ertelemenin yoludur. Bunun nedeni insanların başkalarını hayal kırıklığına uğratmaktan, başarısız olmaktan veya başarılı olmaktan korkmasıdır.

Mükemmeliyetçilik

Kendini imkânsız bir standartta tutmak gecikmelere ve aksiliklere neden olacaktır. İşlerin aksamadan planlandığı gibi gitmesini hedeflemek olumlu bir strateji gibi görünse de mükemmeliyetçilik başarıyı engellemektedir.

Bir şeyler ters gittiğinde, ki kaçınılmaz olarak öyle olacaktır, mükemmeliyetçilerin işi bozulur. Depresyona yatkındırlar, herkesi hayal kırıklığına uğrattıklarını hissederler. Yaşadıkları döngü haline gelir ve ilerleyen işlerinde ‘’zaten hep böyle oluyor’’ benzeri cümleleri bolca kullanarak kendilerini harika bir şekilde baltaladıkları kusursuz bir döngü oluştururlar.

Uyuşturma

Birey bu durumda ise stres vb. olumsuz duygulardan uzaklaşma adına kendini sigara, alkol veya farklı tip uyaranlar ile uyuşturduğu böylelikle sorunlarından uzaklaştığı bir yapı oluşturur. Ancak yaptığı bu davranışlar sorunların bir çözümü değil kaçışı olur. Sorunlar orada öylece durmaya devam eder ve birey kendini uyuşturmaktan yani baltalamaktan başka bir şey yapmaz.

Kendinize Sormanız Gereken Sorular

Kendinizi sabote ettiğinizi fark etmek bazen zor olabilir. Aşağıdaki sorularımız bu konuda size yardımcı olabilir. Şu soruları kendinize sorun:

• Davranışlarınız hedeflerinizle uyumlu mu?
• Değilse, hayallerinizi gerçekleştirmek için harekete geçmekten sizi alıkoyan nedir?
• Hayatınızda huzursuzluk veya rahatsızlık hissediyor musunuz? Cevabınız evet ise daha derine inin:
• Bu rahatsızlık başkalarının size arzularınızı kısıtlayan söylediklerinden mi kaynaklanıyor?
• Bu rahatsızlık başarısızlık korkusundan veya ‘’ el alem ne der?’’ endişesinden mi kaynaklanıyor?
• Bu tedirginlik başarı korkusundan mı kaynaklanıyor?
• Daha iyisini yaparsanız veya daha fazlasını başarırsanız, başarının hak ettiğinizden daha fazlası olduğuna mı inanıyorsunuz?
  
  

Bitirirken

Yukarıdaki sorulara verdiğiniz olumlu cevaplar kendinizi sabote etme davranışı içerisinde olduğunuzu gösterebilir. Özellikle hayatınız ile ilgili hedeflere ulaşmakta zorluk çekiyor ve hatayı nerede yaptığınızı bir türlü bulamıyorsanız kendinizi sabote etme davranışında bulunuyor olabilirsiniz. Bu davranış hayatınızda ulaşmak istediğiniz hayaller, hedefler ve heyecanlarınızı kursağınızda bırakabilir ve bu durumun yarattığı hayal kırıklığı depresyona sebebiyet verebilir. Eğer bu konuda bir şüpheniz varsa psikolojik yardım almanız hayati derecede önemlidir.